Soerdie was de eerste vrouwelijke ‘contractarbeider’, die vanuit India naar Suriname werd verscheept. In het derde Atlantisch Venster is te zien hoe kunstenaar en onderzoeker Sarojini Lewis in de huid van Soerdie kruipt. De tentoonstelling is te zien vanaf 31 maart.
Op 1 juli 1863 schaft Nederland de slavernij in Suriname op papier af. In werkelijkheid zijn de ‘vrijgemaakten’ in Suriname nog tien jaar verplicht om op de plantages te blijven werken. Om het tekort aan arbeidskrachten na deze periode op te vangen, begint Nederland met het werven van zogenoemde ‘contractarbeiders’. Deze mensen zijn vaak met valse beloftes geronseld in onder andere China, India en Indonesië. Soms verlaten zij hun land uit eigen beweging, soms worden zij gedwongen of ontvoerd. Zij krijgen nauwelijks loon en werken onder afschuwelijke omstandigheden op de plantages. Maar weinig mensen hadden de mogelijkheid om terug te keren. Velen bleven in Suriname en zagen hun geboorteland nooit meer terug.
Kunstenaar en onderzoeker Sarojini Lewis kwam in de archieven van de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag de persoon Soerdie tegen: de eerste vrouwelijke ‘contractarbeider’ die van India via Barbados naar Suriname werd verscheept. Aan de hand van boeken, brieven en reisverslagen uit die tijd, stelt Lewis zich voor hoe het leven van Soerdie eruitgezien zou kunnen hebben.
Sarojini Lewis, zelfportret
Sarojini Lewis kruipt in de huid van Soerdie. Haar zelfportretten op historische locaties reageren op de energie die aanwezig is op de verlaten plantages in Suriname en archiefmateriaal dat ze eerder heeft ontdekt. Hierbij gebruikt zij Critical Fabulation: een creatieve reconstructie van Soerdie’s leven, gebaseerd op de weinige overgeleverde gegevens uit archieven. Zo verbindt ze het verhaal van deze vrouw met de geschiedenis van haar eigen Hindostaanse voorouders die in hetzelfde gebied in Commewijne werkten. In de tentoonstelling is Sarojini Lewis zelf aan het woord.
In een serie van Atlantische Vensters reflecteren hedendaagse kunstenaars op de tentoonstelling Schaduwen op de Atlantische oceaan en over de doorwerking van het koloniale verleden in dit gebied. Eerdere Vensters werden door Kevin Osepa en Sites of Memory: Decoding the Atlantic World uitgevoerd.
Atlantisch Venster III: Sarojini Lewis - Stilte van de Zee: Een spoor van Soerdie is te zien van 31 maart t/m 1 oktober. De opening vindt plaats op zondag 30 maart, lees hier meer of meld je direct aan.