De bibliotheek van Het Scheepvaartmuseum is een plek waar je kopje onder gaat in een zee van boeken. Zeer oude boeken, scheepjournaals en educatieve boeken voor de jonge zeeman uit de Gouden Eeuw: de bibliotheek heeft een ongekende collectie die voor de bezoeker kosteloos door te bladeren is. Kom je ook neuzen in deze schatkamer?

De oudste wijsheid in een atlas

Zoek een plekje in de bieb en duik in de stapel atlassen! De eeuwenoude en loodzware atlassen kan je terugvinden in de vorm van een facsimile, dit is een moderne herdruk van precies het oorspronkelijke boek. Zo kan je door de oude werken van Ptolemaeus bladeren. Hij leefde 100jr. na Christus en was een van de eerste die geografische lengte en breedtegraad berekende en gebruikte. Hij heeft zijn stempel gedrukt op de astrologie en grote namen als Copernicus bouwden voort op zijn inzichten. Ook kan je atlassen van de VOC doorspitten die Nederlands Indië tot in detail hebben weergegeven. Of wat dacht je van een atlas met kaarten van alle 'grote' Nederlandse steden uit de zestiende eeuw? Het is even puzzelen, want ze zijn niet allemaal even herkenbaar! Zo heeft Amsterdam nog nauwelijks haar bekende brede grachtgordel, omdat deze pas een eeuw later werd gebouwd.

Aan de rand van de wereld

Moderne bestsellers behoren ook tot de collectie van de bibliotheek! Dit boek is een absolute must voor de geschiedenis fan met een liefde voor het maritieme en Europa. Edge of the world (2014) van Michael Peye, of de Nederlandse titel: Aan de rand van de wereld, leest als een avonturenroman maar zit bomvol kennis over hoe de landen en volkeren rondom de North Sea eigenlijk thuishoren in het rijtje van de Romeinen en Grieken. Pye beschrijft de periode van economische groei, verlichting en de ontwikkeling van kunst. Zo 'barbaars' als de regio was in de Middelleeuwen, zo prominent werd de regio in de eeuwen erna. Het boek leest als een trein, een echte aanrader!

Zeilen maken voor gevorderden

Het oudste boekje dat je zelfstandig in de bibliotheek kan inzien (op aanvraag zijn de veel oudere boeken te zien), komt uit 1846 en is onlangs uit de collectie van Het Scheepvaartmuseum verplaatst naar de bibliotheek. Het gaat om een zeer fragiel werk met de titel: 'Zeilmakers handboek', een handleiding tot het maken van zeilen. Geschreven door J. Modera, zee-officier. We nodigen moderne zeilmakers en tuigers uit om een bezoekje te brengen, het boekje te lezen en te bepalen of hun hypermoderne 3DL zeilen anders worden gemaakt dan de zeilen uit de tijd van weleer.

Bladzijde uit het Zeilmakershandboek van J. Modera.

De Heldenhoek

Hele kasten vol boeken over de meest spraakmakende figuren uit de Nederlandse zeevaart staan prominent in zicht aan het begin van de bibliotheek. Deze heldenhoek is een ode aan de namen uit het verleden en verklapt je alle smeuïge details over het leven van Michiel de Ruyter, Piet Hein of Mercator, die de projectie ontwikkelde waarmee Google Maps jou vandaag de dag naar je bestemming kletst. Wie de tijd neemt om deze –vaak mannen- te leren kennen, kan ontdekken wat hen dreef en hoe hun daden bekeken worden in de huidige tijd. Eindeloze bibliografieën om in te verdrinken!

Reisverhalen

En nee, die gaan niet over de familie van Zanten die onlangs op hun eigen jachtje naar de Caribbean zijn gezeild voor 'een sabbatical' en daarover een blogje bij hield. Dit zijn de echte scheepjournaals, de daadwerkelijke reisbeschrijvingen van ontdekkingen naar de Oost, naar 'de Nieuwe Wereld' en het onbekende Zuidland. Soms lees je over kustbeschrijvingen, het leven aan boord of de nachten aan dek onder een onbekende sterrenhemel. Het reisjournaal: 'Een Bunschoter VOC-chirurgijn' vertelt over de zware reis naar Indië met het schip de De Vereenigde Provinciën uit 1654 waarbij geen enkel medisch detail bespaard blijft. Stap in de schoenen van matrozen, navigators en stuurlieden en herbeleef de reizen die zij maakten! Wil je niet alleen lezen over hun kennis, maar deze zelf vergaren? Dat kan ook: boeken over het maken van schaalmodellen, varen op getij en astronavigatie maken je met een beetje doorzettingsvermogen zo een zeeman!

Auteur: Marleen Manneke.