In de tentoonstelling Drijfveer | 100 jaar verzamelen loop je door een aantal eigenzinnige zalen. Waarom verzamelen mensen en hoe komt een museumcollectie tot stand? In elke zaal nemen we je mee langs maritieme objecten en schilderijen die samen gebracht zijn dankzij sociologische verzameldriften van individuen. Wat dreef hen? Zaal één toont drijfveer één: pronken en verleiden!
Ik ben wat ik heb
Om iemands persoonlijkheid te beoordelen, hoef je iemand helemaal niet te kennen. Iemands persoonlijke eigendommen vertellen namelijk ook een verhaal. De psycholoog Gosling bedacht in 2005 een experiment waarbij mensen een kwartier mochten rondsnuffelen in de kamer van een ander. Na die vijftien minuten moesten de snuffelaars een vragenlijst invullen over de persoon van wie de kamer was. Het bleek dat je een uitstekend beeld van iemands persoonlijkheid kon vormen aan de hand van iemands woonruimte. Je spullen, laten dus zien wie je bent.
Kleren maken de man
Nagefloten worden op straat als je opgedoft met je jurkje naar een restaurant gaat, terwijl je een kwartier daarvoor in je jeans niet werd opgemerkt. Het is ongetwijfeld veel vrouwen overkomen. Je kleding en je make-up, en voor mannen de perfect gepoetste schoenen met bijbehorende riem geven onbewust een statement af. Mensen zijn ijzersterk in het oppikken van die signalen. Wat bepaalt dat je aanzien krijgt? Wat geeft een statement af? Pronken we met onszelf en verleiden we anderen door ons bezit te showen?
Mensen zijn vreemde wezens
Bij mensen is sprake van een contradictie: we willen uniek zijn en heel graag tot een groep behoren. Erbij horen, maar ook anders zijn. Wat bepaalt je identiteit en imago? In onze gedachten varen we vaak op snelle aannames: iemand is rijk, dus hij zal wel intelligent zijn, zijn vak verstaan en veel kennis hebben. Iemand is arm, dan zal hij wel lui en dom zijn. En hoe zien mensen dat je rijk bent? Juist! Door te pronken met je bezit. Het alleen bezitten is dus niet genoeg. Je moet anderen laten zien wat je in huis hebt. Letterlijk. Je maakt helemaal een statement als je er ook veel kennis over hebt en in geuren en kleuren kan vertellen over jouw bezit. Puur imponeren dus!
Hoe past imponeren in een museum? Bij het aanleggen van de collectie van Het Scheepvaartmuseum speelt kwaliteit een zeer grote rol. Zeldzame en kostbare objecten vormen de kroonjuwelen van de collectie. Het verwerven van nieuwe stukken is een belangrijke taak. Zo houden we de geschiedenis levend en kunnen onze bezoekers zich continue verbazen over de schoonheid van onze collectie.
Auteur: Marleen Manneke.